تاریخچه فوتبال ایرانی، از 1908 تا به  امروز



تاریخ شروع فوتبال در ایران ، به حدود یک قرن پیش باز می گردد یعنی زمانیکه یک گروه انگلیسی برای اکتشاف نفت در جنوب ایران عازم کشورمان شد. پس از حفر اولین چاه نفت در" مسجد سلیمان" به سال 1908، فوتبال به شکل جدی در این شهر دنبال گردید.

چندی بعد همین اتفاق در" بوشهر" افتاد. شهروندان انگلیسی در اوقات فراغت با هیجان رودروی تیم های محلی کشورمان می ایستادند والبته این رقابت ها بیشترحالت تفریحی داشت. فوتبال به تدریج درشهرهای دیگرایران ازجمله بندرانزلی و بندرعباس در یک زمان حساس و تعیین کننده مطرح شد. قبل از شروع جنگ جهانی اول(1914) فوتبال در مدرسه آلمانی ها بازی می شد ، اما بعد از خاتمه جنگ، کالج آمریکایی ها در تهران پیگیراین ورزش شد. همچنین مسابقاتی بین اعضای سفارتخانه های اروپایی درایران پایه ریزی و دنبال گردید. گسترش منظم فوتبال درادامه ، مرزهای شهرهایی چون آبادان و مشهد را نیز در نوردید و جوانان بیشتری را به سوی این رشته ورزشی جلب کرد.


اولین تیم فوتبال
در پایان دوره قاجاریه(1919) برای قدردانی از کوشش های برادران سردارخان که تحصیل کرده بلژیک بودند و درامر بسط و گسترش فوتبال نقش داشتند، یک تیم تشکیل شد. بازیکنان معروف آن تیم" برادران مفتاح"،" اکبر توفان"،" پان اسدالله"، "رضا والی کلانتری"، "هراند گالوستیان" و" گالیک هاراتونیان" بودند.

نخستین رقابت های داخلی
"ابوالفضل صدری" رئیس سازمان وقت ورزش، تشکیل تیم های آزاد در تهران را تشویق و ترغیب کرد و حتی برای برندگان رقابت های داخلی جوایزی تعیین نمود. تیمی به نام تهران که اعضای آن از بازیکنان رشته های ورزشی مختلف جمع آوری شده بودند، موفق به فتح نخستین دوره رقابت های داخلی فوتبال شد، با بازیکنانی چون" برادران سردارخان"، "اکبر توفان "، "حیدری"،" کریم زند" و" مفتاح".
چندی بعد" حسین صدیقانی" که برای ادامه تحصیلات عالیه به ترکیه رفته بود، به تیم فنر باغچه این کشور وسپس" راپیدوین اتریش" ملحق شد. او پس از بازگشت به ایران، موسس یک تیم در شهر مقدس مشهد شد . صدیقانی از جمله اولین کسانی بود که دراروپا با فوتبال مدرن و نوین آشنا شده بود. حضور او در فوتبال ایران مصادف شد با انتقال تجربه و دانش روز فوتبال جهان به جوانان علاقمندی که تشنه یادگیری صحیح این رشته ورزشی بودند.


اولین دیدار برون مرزی
تیم منتخب اتحادیه کارگران تحت عنوان تیم تهران اولین سفر برون مرزی که جنبه غیر رسمی داشت را به" بادکوبه" انجام داد. البته حاصل 3 بازی فوتبالیست های آن موقع کشورمان، 3 شکست پیاپی با نتایج 4 بر یک ، 3 بر صفرو 2 بر صفر بود.
درسپتامبر1941، تیم ملی فوتبال ایران اولین بازی رسمی خود را در برابر افغانستان و در کابل برگزار کرد، مسابقه ای که به تساوی بدون گل انجامید. اساس تشکیل نخستین تیم ملی رسمی کشورمان به سال 1940 باز می گردد. بین سالهای تشکیل نخستین تیم ملی رسمی کشورمان به سال 1941و 1963 ، ملی پوشان کشورمان فقط در سال 1951( بازی های آسیایی دهلی نو) به مرحله فینال دور نخست رقابت ها راه یافتند و این تنها موفقیت تیم ملی در طول این سالها محسوب می شد.

ازسال 1960 اولین دوره مسابقات باشگاهی ایران شکل گرفت و در طی سالهای 1962 تا 1970، تدریجاً فوتبال ایران قوی تر شد و در صحنه های بین المللی چهره موفق تری از خود نشان داد. حضور در مرحله یک چهارم نهایی المپیک توکیو(1964)، قهرمانی در بازی های آسیایی( 1968) فتح جام باشگاه های آسیا توسط استقلال تهران(1970) از جمله مواردی بود که رشد توانایی های فوتبال ایرانی را تایید می کرد.

دومین دوره مسابقات لیگ سراسری کشورمان در سال 1968 شروع و 11 سال ادامه داشت( تا سال 1978) .

پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1979 و تغییراتی که در ساختار اجرایی و اموراداری فدراسیون فوتبال رخ داد، برای مدتی رقابت های باشگاهی سراسری به تعویق افتاد. این امر تا شروع لیگ قدس که در آن تیم های منتخب استان های کشور حضور داشتند، ادامه یافت. از سال 1989 دوباره بازی های باشگاهی و این بار تحت عنوان لیگ آزادگان راه اندازی شد و این برای کشوری که هشت سال (1980 تا 1988) درگیر جنگ با عراق بود یک افتخار بزرگ به حساب می آمد.
منبع :tebyan.net